Push en Pull systemen zijn twee verschillende filosofieën over beheersing van het productieproces.
In een push systeem probeert men om zo nauwkeurig mogelijk de toekomst te voorspellen en maakt men daaropvolgend de productieplanningen. Kortom, men gaat produceren o.b.v. een inschatting van de vraag.
In een pull systeem start men pas met het productieproces als er een order is geplaatst door de klant. Men weet dus wat er geproduceerd dient te worden.
Elementen Push en Pull systemen
3 belangrijke elementen van een Push systeem

In Push systemen zie je drie belangrijke elementen:
- Het voorspellen van de vraag.
- Plannen van het continue productieproces.
- Een ‘lijst’ met de benodigde materialen.
Men hanteert hier complexe voorraadberekeningen, waarbij men rekening houdt met de bestaande voorraden, voorraden tussenproduct, eindproduct en met benodigde grondstoffen gebaseerd op de voorspelling.
Het resultaat is dat het productieproces gestuurd wordt op de voorspelling en daardoor het eindproduct tot stand komt. Pas dan blijkt of de voorspelling klopt en/of het eindproduct zal worden geleverd aan de klant.
Onzekerheden vangt men op door steeds vaker de voorspelling aan te passen, maar een productieplanning in een Push systeem kan je niet blijvend aanpassen. Zeker niet als er een vaste bezetting is.
Een probleem dat veelal ontstaat is dat voorspellingen regelmatig afwijken. Dit zou als consequentie kunnen hebben dat de medewerkers ervaren dat er teveel of te weinig producten geproduceerd zijn. Als de medewerkers een hoge target hebben gerealiseerd en de geproduceerde producten worden alsnog opgenomen in de voorraad voelen zij volgende keer wellicht een mindere behoefte om de voorspelde targets te realiseren.
Bekende Push methodieken zijn: Material Requirements Planning (MRP-1) Manufacturings Resources Planning (MRP-2) en Enterprise Resource Planning (ERP). Deze systemen ondersteunen het vooruitkijken en helpen met de planning van complexe goederenstromen.
4 belangrijke elementen van een Pull Systeem

In Pull systemen wordt er pas geproduceerd als er een order is. Men bekijkt productie dus van de andere kant, men rekent terug vanuit de echte vraag. Vanuit het aantal benodigde eindproducten wordt bekeken wat er allemaal nodig is.
Hier zie je vier andere elementen: kwaliteitsbeheersing, flexibele bezettingen, tijdige levering en een continue planning o.b.v. de echte vraag.
Voor Pull hanteert men veelal Kanban. Dit is een vaak gebruikte methodiek om Pull goed in te regelen. Medewerkers worden betrokken en weten dat het product daadwerkelijk door de klant besteld is. Het is een zelf organiserende methode, waarbij de medewerkers exact weten wat er nodig is.
Wat is het grootste verschil tussen Push en Pull systemen?
Het grootste verschil tussen Push en Pull is dat een Pull productiesysteem nadrukkelijk de hoeveelheid werk beperkt, die in het systeem kan worden uitgevoerd.
En bovenstaande beperking blijkt nu juist NIET in alle beschrijvingen van Pull en Push tot uitdrukking te komen. Wat je regelmatig leest is dat men omschrijvingen hanteert die zich richten op:
- De goederenstroom.
- De informatiestroom.
- Voorspellingsmethode.
- De gehanteerde methodiek.
Dit artikel richt zich niet op het bespreken van alle verschillende beschrijvingen. Maar ik heb wel een mooi voorbeeld voor je:
Kan men een Push methode hanteren (MRP) in combinatie met een WIP-limit en dan verdedigen dat er sprake is van een Pull-methode?
En dat is exact wat ik in dit artikel beoog: nadenken over de gemaakte keuzes, de gehanteerde methodieken en mogelijkheden om te verbeteren.
Wat zijn de overeenkomsten?
De overeenkomsten tussen Push en Pull systemen zijn:
- Zowel Pull als Push systemen bestaan al decennia.
- De systemen richten zich op de productie.
- Beide filosofieën hebben hun bestaansrecht bewezen.
Push of Pull in Agile werken?
In Agile methodieken is een duidelijke voorkeur voor pull systemen. Kanban is hiertoe een bewezen methodiek. In het artikel: Wat is Kanban? wordt beschreven waar Kanban aan dient te voldoen om een Kanban systeem te zijn.
De belangrijkste elementen van Kanban zijn:
- Just In Time (JIT) productie.
- Productie en controle op voorraden.
- Verbetermethode voor totale productie systemen.
- Beperken van de hoeveelheid onderhanden werk (WIP-limit)
Organisaties die de Kanban methode gebruiken richten zich op Continued Delivery. De Kanban methode staat voor continue samenwerking van team met de klant. Continue leren en verbeteringen doorvoeren om de beste workflow voor het team mogelijk te maken.
Een gebrek van Kanban is dat er sprake is van een uitdagende situatie als er disruptieve veranderingen in vraag en aanbod zijn, die door een minimaal overschot aan voorraden zelfs nog kunnen verergeren. Dit komt met name in uitdrukking als er men complexe producten produceert.
Toekomst push en pull
Uitdaging voor organisaties
Iedere organisatie kent zijn eigen uitdagingen. Op het moment dat methodieken als beknellend worden ervaren gaat men op zoek naar alternatieven. Zo is er voor MRP inmiddels variant 1 en 2, heeft Kanban meetinstrumenten m.b.t. de flow en hanteert men termen als ScrumBan etc.
Wellicht is het in dit kader interessant om nog een keer terug te komen op het limiteren van het werk in het proces.
Kanban auteur David J. Anderson is daar duidelijk over: ‘If there is no explicit limit to work in progress and no signaling to pull work through the system it is not a Kanban system’.
Dit lijkt mij een prima opstap om te beoordelen of men een Push, Pull of hybride vorm hanteert. Stel vast of er een expliciete WIP-limit gehanteerd wordt.
Beperkingen leiden tot vernieuwing
Je hebt zojuist gelezen over een aantal gebreken en beperkingen van Pull en Push methodieken of systemen. Organisaties houden niet van beperkingen, dus gaat men op zoek naar verbeter mogelijkheden.
Zodra een methodiek ‘continuous improvement’ belemmerd (in de echte betekenis van Agile werken) is het ook tijd om in jouw organisatie over een alternatieve methodiek na te gaan denken.
Sommige organisaties ontwikkelen dan een hybride vorm. Waar Push en Pull systemen tegelijkertijd worden ingezet. Het doel is dan de vraag van de klant beter te voorspellen en nog gerichter de voorraden en productie capaciteit in te schatten.
De belangrijkste uitdaging is echter niet het vinden van een alternatieve methodiek of specifieke aanpassing. De belangrijkste vraag is de Waarom? vraag. Of hanteer hiervoor bijvoorbeeld eens de 5W2H methode.
Goed uitgewerkte en bewezen methodieken zijn namelijk belangrijk, ze bieden houvast en mogelijkheden om verbeteringen tot stand te brengen. Dus voordat je ‘loslaat’ is een waarom-vraag zeker op zijn plaats.
De Kanban methode is bijvoorbeeld vaker losgelaten door organisaties, omdat het bijvoorbeeld niet goed paste bij de organisatie. Als men echter geen WIP-limit hanteerde was het zeker geen Kanban en wellicht ook geen Pull systeem.
Een belangrijke overweging daarbij zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat men niet graag werkt met een bovengrens (upper limit). Deze beperking ziet men liever niet. De conclusie dat er een aanpassing nodig is op de Kanban methode, is dan voor de hand liggend. Maar deze methode zal dan nooit de volledige potentie hebben kunnen tonen.
Wat te doen?
Stel objectief vast of een tussenvorm echt noodzakelijk is. Het kan immers zijn dat er sprake is van een omtrekkende beweging om mogelijk achterliggende problemen niet te bespreken.
Als men echter aantoonbaar een betere werkvorm gevonden te hebben, durf dat dan te toetsen. Hou altijd in je achterhoofd dat de gehanteerde argumentatie dan heel stevig dient te zijn. Methodieken hebben namelijk al duizenden keren hun waarde bewezen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan MRP en ERP, deze hebben jarenlang hun dienst bewezen. Maar worden nu (deels) vervangen door nieuwe methodieken. Ook de huidige methode zal zich steeds verder dienen te ontwikkelen of zal t.z.t. vervangen worden.
Een waarschuwing is op zijn plaats: bijt je niet vast in de methodieken. Bijt je vast in een belangrijke taak van Agile werken: zorg voor Continuous Improvement: test, meet en verbeter zodra dit mogelijk is. Richt je daarbij de organisatie op de (latente) wens van de klant.
Tot slot
Pull en Push systemen en de bijbehorende definities worden zeer ruim en divers ingevuld. Best wel bijzonder dat het belangrijkste element van het aansturen van een productiesysteem niet eenduidig gedefinieerd wordt.
Blijkbaar bieden de gehanteerde termen ‘Pull’ en ‘Push’ hier ook alle ruimte voor.